Trong thời đại công nghệ phát triển, đèn LED đã trở thành một giải pháp chiếu sáng phổ biến và tiết kiệm năng lượng. Tuy nhiên, nhiều người dùng hiện nay thường thắc mắc rằng “Tại sao cùng một mức công suất mà hiệu suất phát quang của đèn LED cho ra lại khác nhau?”. Vậy nguyên nhân của thể của hiện tượng trên là gì? Cùng Trạm Phát Sáng “giải mã” chi tiết qua bài viết dưới đây nhé!
Mục lục
Hiệu suất phát quang là gì?
Trước khi tìm hiểu lý do vì sao cùng một mức công suất mà hiệu suất phát quang của đèn LED khác nhau, hãy cùng tìm hiểu khái niệm cơ bản về “Hiệu suất phát quang là gì?” nhé!
Hiệu suất phát quang, hay còn gọi là quang hiệu (Luminous Efficacy), là thước đo khả năng phát sáng của bóng đèn, biểu thị mức độ hiệu quả trong việc biến đổi năng lượng tiêu thụ thành ánh sáng. Chỉ số này được tính bằng tỷ số giữa quang thông của bóng đèn và công suất tiêu thụ, đơn vị đo là Lumen/Watt (viết tắt là lm/W).
Chỉ số quang hiệu cao cho thấy độ sáng cao hơn và chất lượng ánh sáng tốt hơn, đồng thời tiêu tốn ít điện năng hơn so với các thiết bị chiếu sáng truyền thống. Đèn LED hiện nay có hiệu suất phát quang cao, với quang thông lớn nhưng tiêu thụ năng lượng ít hơn so với đèn huỳnh quang và đèn sợi đốt truyền thống. Do đó, đèn LED được coi là giải pháp chiếu sáng bền vững, giúp tiết kiệm điện năng khi có thể tiết kiệm tới 80% so với các loại đèn truyền thống.
Ý nghĩa của hiệu suất phát quang:
- Khả năng chuyển đổi năng lượng: Hiệu suất phát quang cho biết mức độ hiệu quả trong việc chuyển đổi điện năng thành ánh sáng của đèn.
- Tiết kiệm năng lượng: Chỉ số hiệu suất phát quang càng cao, năng lượng được chuyển đổi thành ánh sáng càng lớn, cho thấy đèn tiết kiệm năng lượng hơn.
- Lựa chọn thiết bị chiếu sáng: Giúp người dùng xác định thiết bị chiếu sáng LED đang sử dụng có tiết kiệm năng lượng hay không, từ đó có lựa chọn phù hợp hơn.
Mối liên hệ giữa Quang thông (Luminous Flux) và Quang hiệu
Trong lĩnh vực chiếu sáng, đặc biệt là với công nghệ LED, hai khái niệm then chốt thường được đề cập là quang thông và quang hiệu. Hiểu rõ mối liên hệ giữa hai đại lượng này không chỉ giúp chúng ta đánh giá chính xác hiệu suất của nguồn sáng mà còn giải thích được lý do vì sao cùng một mức công suất mà hiệu suất phát quang của đèn LED lại khác nhau.
Quang thông là gì?
Quang thông, còn được gọi là luminous flux, là một đại lượng đo lường tổng lượng ánh sáng phát ra từ một nguồn sáng theo mọi hướng trong vòng 1 giây với đơn vị đo là lumen (lm). Đây là là một chỉ số quan trọng để đánh giá hiệu suất của nguồn sáng, bao gồm cả hiệu suất phát quang của đèn LED.
Thông thường, quang thông của đèn LED càng cao thì hiệu ứng phát quang càng mạnh và càng sáng. Để đo quang thông của một nguồn sáng nhân tạo, người ta sẽ sử dụng một thiết bị đo chuyên dụng gọi là Photometric, hay còn gọi là Integrating sphere.
Ví dụ, bóng đèn LED tube T8 1m2 28W của Trạm Phát Sáng có quang thông là 2250Lm có khả năng chiếu sáng hiệu quả cho căn phòng có diện tích từ 15m2 – 22m2
Mối quan hệ giữa quang thông và quang hiệu
Quang hiệu, hay hiệu suất phát quang, là tỉ số giữa quang thông và công suất điện tiêu thụ của nguồn sáng. Đơn vị đo của quang hiệu là lumen trên watt (lm/W). Mối quan hệ giữa quang thông và quang hiệu có thể được biểu diễn bằng công thức sau:
Quang hiệu (lm/W) = Quang thông (lm) / Công suất điện tiêu thụ (W)
Mối quan hệ này cho thấy:
- Khi quang thông tăng mà công suất điện không đổi, quang hiệu sẽ tăng. Điều này có nghĩa là nguồn sáng trở nên hiệu quả hơn trong việc chuyển đổi điện năng thành ánh sáng.
- Nếu hai nguồn sáng có cùng công suất điện nhưng quang thông khác nhau, nguồn sáng có quang thông cao hơn sẽ có quang hiệu cao hơn.
- Đối với các đèn LED, việc cải thiện quang hiệu thường tập trung vào việc tăng quang thông mà không làm tăng đáng kể công suất điện tiêu thụ.
Hiểu được mối quan hệ này giúp giải thích tại sao các đèn LED có cùng công suất có thể cho ra hiệu suất phát quang khác nhau. Các yếu tố như chất lượng chip LED, thiết kế tản nhiệt, và hiệu quả của bộ nguồn đều có thể ảnh hưởng đến quang thông, từ đó tác động đến quang hiệu của đèn LED.
Tại sao cùng một mức công suất mà hiệu suất phát quang của đèn LED khác nhau?
Dựa trên công thức quang thông chiếu sáng trên có thể thấy, với cùng một mức công suất, nếu quang thông tạo ra khác nhau, hiệu suất phát quang sẽ khác nhau. Điều này được thể hiện qua công thức tính quang thông chiếu sáng, nơi quang thông lớn hơn sẽ dẫn đến hiệu suất phát quang cao hơn, mặc dù mức công suất tiêu thụ là như nhau.
Bảng thông số (tham khảo) dưới đây so sánh mức quang thông của đèn huỳnh quang và đèn LED với cùng công suất:
| Công suất (W) | Quang thông của đèn huỳnh quang (lm) | Quang thông của đèn LED (lm) |
| 18W | 1050 lm | 1620 lm |
| 24W | 2500 lm | 3120 lm |
| 36W | 3050 lm | 4680 lm |
| 48W | 3500 lm | 6240 lm |
Bảng trên cho thấy, dù công suất của cả hai loại đèn đều như nhau, nhưng đèn LED tạo ra quang thông cao hơn so với đèn huỳnh quang. Điều này dẫn đến hiệu suất phát quang của đèn LED cao hơn đáng kể so với đèn huỳnh quang.
Chính vì vậy, đèn LED ngày càng được sử dụng phổ biến hơn và gần như thay thế hoàn toàn bóng đèn huỳnh quang kiểu cũ. Điều này không chỉ giúp tiết kiệm điện năng mà còn cung cấp ánh sáng chất lượng hơn.
Những lưu ý khi lựa chọn đèn LED để đảm bảo hiệu suất phát quang
Khi chọn đèn LED, việc đảm bảo hiệu suất phát quang tối ưu là rất quan trọng. Dưới đây là một số lưu ý cần xem xét:
- Kiểm tra chỉ số quang hiệu (lm/W): Chọn đèn LED có chỉ số quang hiệu cao, thường trên 100 lm/W cho các ứng dụng thông thường.
- Xem xét chỉ số hoàn màu (CRI): Một chỉ số CRI cao (trên 80) đảm bảo ánh sáng tự nhiên và chính xác màu sắc.
- Đánh giá nhiệt độ màu: Chọn nhiệt độ màu phù hợp với mục đích sử dụng (ví dụ: 2700-3000K cho không gian thư giãn, 4000-5000K cho không gian làm việc).
- Kiểm tra hệ thống tản nhiệt: Đèn LED có hệ thống tản nhiệt tốt sẽ duy trì hiệu suất cao và kéo dài tuổi thọ.
- Xem xét thương hiệu và chứng nhận: Chọn các thương hiệu uy tín với chứng nhận chất lượng như Energy Star hoặc các tiêu chuẩn quốc tế tương đương.
- Đánh giá tuổi thọ và bảo hành: Tìm kiếm đèn LED có tuổi thọ dài (thường trên 25,000 giờ) và chính sách bảo hành tốt.
- Xem xét khả năng điều chỉnh độ sáng: Nếu cần, chọn đèn LED có khả năng điều chỉnh độ sáng mà không ảnh hưởng đến hiệu suất.
Bằng cách cân nhắc các yếu tố này, người dùng có thể lựa chọn được đèn LED có hiệu suất phát quang tối ưu, đáp ứng nhu cầu chiếu sáng cụ thể và tiết kiệm năng lượng trong dài hạn.
Vừa rồi, Trạm Phát Sáng đã tổng hợp và chia sẻ những lý do “Tại sao cùng một mức công suất mà hiệu suất phát quang của đèn LED khác nhau?”. Có thể thấy, khi xem xét mua đèn LED, người dùng đừng chỉ dựa vào công suất mà hãy chú ý đến các chỉ số như quang thông, quang hiệu để đảm bảo chọn được sản phẩm chất lượng cao, tiết kiệm năng lượng và mang đến hiệu suất phát quang tối ưu. Ngoài ra, nếu bạn đang tìm kiếm một địa chỉ uy tín, chuyên cung cấp sản phẩm đèn LED trang trí chất lượng, hoặc hệ thống đèn chiếu toàn diện dành cho nhà xưởng thì hãy liên hệ ngay Trạm Phát Sáng để nhận tư vấn chi tiết nhé!